Chuyển động thế giới 02/08

Hai vụ tấn công nhằm vào thủ lĩnh của hai lực lượng Hamas của Palestine và Hezbollah ở Liban đã thổi bùng căng thẳng tại Trung Đông. Diễn biến mới khiến dư luận quan ngại sẽ làm tình hình thêm phức tạp.

Hezbollah thông báo đáp trả bằng một loạt tên lửa vào khu vực miền Bắc Israel, trong khi lực lượng Houthi tại Yemen tuyên bố sẽ có "phản ứng quân sự" đối với vụ giết hại thủ lĩnh Hamas.

Ngay sau vụ việc, lực lượng không quân Israel cũng đã oanh kích nhằm vào nơi các tên lửa của Hezbollah được phóng đi. Đây cũng là cuộc tấn công đầu tiên của Hezbollah sau khi Israel tuyên bố hạ sát một chỉ huy cấp cao của lực lượng này đêm 30/7 bằng một vụ không kích.

Cùng ngày, thủ lĩnh lực lượng Houthi ở Yemen đã tuyên bố sẽ có "phản ứng quân sự" đối với vụ giết hại thủ lĩnh chính trị Hamas Ismail Haniyeh, với cáo buộc chính Tel Aviv là bên gây ra vụ việc. Tuy nhiên, khi được hỏi về vụ ám sát ông Haniyeh, người phát ngôn quân đội Israel hôm qua khẳng định, quân đội Israel không tiến hành bất cứ cuộc tấn công nào nhằm vào lãnh thổ Iran trong đêm 30/7.

Trước tình hình căng thẳng tại Trung Đông, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cùng ngày đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Saudi Arabia Faisal bin Farhan Al Saud về những diễn biến đang xảy ra, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đạt được lệnh ngừng bắn bền vững ở Gaza để đảm bảo việc thả con tin cũng như ngăn chặn sự leo thang hoặc lan rộng của cuộc xung đột.

Trong báo cáo Phát triển Thế giới năm 2024, WB cho biết các nước thường rơi vào “bẫy” này khi đạt khoảng 10% GDP bình quân đầu người hằng năm của Mỹ - tức khoảng 8.000 USD hiện nay - và rất khó để vượt qua. Theo WB, với hơn 100 nước hiện được xếp vào nhóm thu nhập trung bình -  chiếm hơn 75% dân số thế giới, giải quyết vấn đề này sẽ là chìa khóa cho phát triển kinh tế trong những thập kỷ tới.

Chuyên gia của WB cho rằng mục tiêu thịnh vượng kinh tế toàn cầu sẽ quyết định chủ yếu ở việc các nước thu nhập trung bình có thoát “bẫy” hay không, đồng thời kêu gọi cách tiếp cận mới. Theo đó, các nước trước tiên cần tập trung vào đầu tư, sau đó tiếp nhận công nghệ mới từ nước ngoài và cuối cùng là áp dụng chiến lược ba mũi nhọn cân bằng giữa đầu tư, tiếp nhận và đổi mới. Đây là chiến lược tương tự cách Hàn Quốc đã đạt được trạng thái thu nhập cao.

Sau hơn 1 năm đàm phán kín, Mỹ cùng các nước phương Tây và Nga đã đạt được thỏa thuận trao đổi tù nhân. Cụ thể, Nga trả tự do cho 16 tù nhân, để đổi lại 8 người Nga bị phương Tây giam giữ được phép về nước.

Phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho rằng cuộc trao đổi tù nhân này không đồng nghĩa với sự thay đổi chính sách của Mỹ với Nga, song đây sẽ là một bước tiến quan trọng trong quan hệ ngoại giao giữa Washington và Moskva, mở ra cơ hội cho những cuộc đàm phán tiếp theo trong tương lai. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Mỹ cũng đánh giá cao sự sát cánh của các đồng minh trong việc thực hiện thỏa thuận này.

Về phía Nga, Tổng thống Vladimir Putin đã đích thân tới sân bay Vnukovo-2 của Moskva để chào đón sự trở về của một số công dân Nga được trả tự do. Điện Kremlin cho biết quyết định ân xá và trả tự do cho các tù nhân của Moskva nhằm đưa các công dân Nga bị giam giữ ở nước ngoài trở về nước. Trong khi đó, Liên hợp quốc và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng lên tiếng hoan nghênh cuộc trao đổi tù nhân này.

Nhật Bản vừa bổ sung cá voi vây - loài cá voi lớn thứ hai thế giới - vào danh sách các loài được đánh bắt vì mục đích thương mại. Như vậy, Nhật Bản là quốc gia duy nhất trong số 3 nước săn bắt cá voi thương mại, cùng với Na Uy và Iceland, đưa thêm cá voi vây vào danh sách đánh bắt. Theo giới chức ngành thủy sản Nhật Bản, trữ lượng cá voi vây trong tự nhiên đủ để nước này lên kế hoạch săn bắt 59 cá voi vây trong năm nay. Trong khi đó, Liên minh quốc tế về bảo tồn thiên nhiên coi cá voi vây là loài "dễ bị tổn thương". Quyết định trên được giới chức Nhật Bản chính thức đưa ra vào ngày 31/7 vừa qua sau nhiều tháng đánh giá.

Bắt đầu từ ngày 1/8, người dân Thái Lan có thể đăng ký để được nhận khoản tiền số trị giá 10.000 baht theo chương trình ví số đã được Chính phủ Thủ tướng Srettha Thavisin công bố trước đó. Việc đăng ký có thể được thực hiện trong 24 giờ và người sử dụng điện thoại thông minh có thể đăng ký từ 8 giờ sáng thông qua ứng dụng chính phủ “Thang Rat”. Mỗi cá nhân đăng ký phải sử dụng thẻ căn cước và xác minh trình độ chuyên môn của mình theo đăng ký cư trú để có thể chi tiêu khoản trợ cấp 10.000 baht.

Tập đoàn Amazon (Mỹ) dự kiến sẽ tham gia “làn sóng” tăng chi tiêu cho Trí tuệ nhân tạo (AI) khi công bố báo cáo kết quả kinh doanh quý II/2024 vào ngày 1/8. Mức tăng này dự kiến là 43%, tương đương khoảng khoảng 1,5 tỷ USD lên 16,41 tỷ USD, chủ yếu để xây dựng cơ sở hạ tầng đám mây và AI tạo sinh. Khoản chi tiêu lớn này cũng dự kiến sẽ gây áp lực lên biên lợi nhuận của Amazon, vượt xa những lợi ích từ việc cắt giảm chi phí và tối ưu hóa chuỗi cung ứng vốn đang hỗ trợ lợi nhuận của mảng bán lẻ.

Hoa Nguyễn