Exxon Mobil Vừa Có Một Năm 2020 Ảm Đạm – Liệu Tương Lai Có Khác?

Ngoài kia có những nhà đầu tư coi thị trường hiện tại như bong bóng sắp vỡ. Nhiều người trong số đó sẽ lấy cổ phiếu Exxon Mobil (NYSE: XOM) là ví dụ hàng đầu cho lập luận của họ.

Rốt cuộc, nhiều cổ phiếu tăng trưởng gần như không sinh lời — hoặc hoàn toàn không sinh lời — đã được mua vào không ngừng từ đầu năm 2020 đến nay. Tuy nhiên, cổ phiếu XOM đã mất một nửa giá trị.

Tình hình chung về XOM

Chắc chắn, một trong những gã khổng lồ của ngành công nghiệp Mỹ không nên mất giá đến như vậy trong một thị trường “bình thường”. Bên cạnh đó, màn tăng giá mạnh mẽ của các cổ phiếu công nghệ và cổ phiếu tăng trưởng khác có thể là do các nhà đầu tư đang đánh giá theo góc nhìn dài hạn. Vậy, cổ phiếu XOM có nên được đối xử như vậy hay không?

Xét cho cùng, giá dầu thô đã sụt giảm trong đại dịch Covid-19. Hợp đồng kỳ hạn dầu thô thậm chí còn âm trong quý I đầu năm. Ít nhất, hiện tại giá dầu đã dương trở lại, nhưng tiếp tục dao động quanh mức thấp nhất trong nhiều năm.

Tuy nhiên, lập luận rằng tương lai của Exxon Mobil sẽ khả quan hơn là không chính xác. Đúng vậy, Exxon Mobil đang phải đối mặt với những áp lực ngắn hạn. Thế nhưng, đó không phải là những áp lực duy nhất.

Trên thực tế, có một vấn đề cốt lõi đối với Exxon Mobil: thế giới đã thay đổi. Và sẽ rất khó, nếu không muốn nói là không thể, để gã khổng lồ dầu mỏ này thích nghi với điều đó.

Những yếu tố cơ bản về cổ phiếu Exxon Mobil

Nếu bạn nhìn vào các con số, có một điều cần nói lên về cổ phiếu XOM.

Hãy bắt đầu với con số 40 USD. Đó là giá mỗi thùng hiện tại của dầu thô West Texas Intermediate. Vào năm 2019, trung bình Exxon Mobil ghi nhận mức giá thực hiện 56,32 USD/thùng, theo Báo cáo Mẫu 10-K nộp lên Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ. Năm trước, mức giá này là gần 63 USD.

Tác động của giá dầu đến lợi nhuận thật đáng kinh ngạc. Theo báo cáo trên, giá dầu thô thực hiện bình quân gia quyền thay đổi 1 USD sẽ làm tăng lợi nhuận sau thuế của Exxon thêm 475 triệu USD, tương đương khoảng 11 cent cho mỗi cổ phiếu. Vì vậy, nếu (hoặc khi) dầu thô giảm trở lại, thì lợi nhuận của Exxon cũng sẽ thay đổi… và theo một cách khác.

Con số thứ hai là 9,9. Đó là lợi tức do cổ phiếu Exxon Mobil tạo ra vào thời điểm hiện tại (hiển nhiên là tính theo điểm phần trăm). Trong khi đó, ban quản trị công ty cũng đã cam kết thanh toán khoản cổ tức này.

Hãy kết hợp hai con số trên với nhau. Giá dầu thô phục hồi không chỉ làm tăng lợi nhuận của công ty, mà còn khiến dư luận gạt bỏ những suy đoán về việc cắt giảm cổ tức. Điều đó có nghĩa là các nhà đầu tư giữ được nguồn thu nhập của mình; cổ phiếu XOM cũng có khả năng tăng giá. Trong viễn cảnh đó, Exxon có thể sẽ thắng lớn.

Vượt ra ngoài các con số

Lập luận đó có vẻ hợp lý, nhưng lại có một lỗ hổng nghiêm trọng. Lập luận trên dựa trên ý kiến ​​cho rằng cổ phiếu XOM đã bị bán tháo do giá dầu thô giảm trong năm nay. Đơn giản thì đó không phải là toàn bộ câu chuyện.

Xét cho cùng, Exxon Mobil vẫn có giá trị vốn hóa thị trường khoảng 150 tỷ USD. Các nhà đầu tư tổ chức lớn là thành phần có tác động mạnh nhất đến giá cổ phiếu này, và họ không bán (hay ngừng mua) cổ phiếu chỉ vì quy mô cổ tức. Họ không bán vì giá dầu tương lai giảm trong tháng 4, hay vì dầu thô WTI hiện ở mức 40 USD. Nếu tin rằng dầu thô sẽ quay trở lại mức 60 USD, cộng thêm khi nền kinh tế bình thường trở lại, họ đã hăng hái mua cổ phiếu XOM.

Họ không làm điều đó. Có thể cho rằng đó là bởi vì rất nhiều nhà đầu tư lớn thực sự đang đánh giá theo dài hạn. Có thể tóm gọn cách tiếp cận này bằng một câu hỏi đơn giản: Liệu Exxon Mobil có thể tăng trưởng trong dài hạn hay không?

Và càng ngày, câu trả lời dường như là “không”. Rõ ràng xe điện đang ngày càng phổ biến. Cổ phiếu của các nhà sản xuất đến các nhà cung cấp dòng xe này, ở Mỹ và các thị trường khác, vẫn tăng giá trong năm nay. Điều đó cho thấy nhu cầu xăng dầu thấp hơn, gây áp lực lên các hoạt động kinh doanh upstream (thăm dò) và downstream (bán lẻ) của Exxon.

Nhu cầu về sản phẩm hóa chất có thể tăng trở lại ở một mức độ nào đó, nhưng thị trường cũng đang tồn tại xu hướng từ bỏ dần các sản phẩm nhựa dẻo và chất dẫn xuất khác từ ​​dầu mỏ. Ngay cả nhu cầu khí đốt tự nhiên cũng có thể giảm theo thời gian nhờ năng lượng tái tạo đang tăng trưởng.

Tăng trưởng mà không tăng trưởng

Rõ ràng, tất cả các mảng kinh doanh của Exxon Mobil đang bị ảnh hưởng bởi các xu hướng thay đổi trong nhu cầu. Những xu hướng đó không phải chỉ mới bắt đầu vào năm 2020, và sẽ không kết thúc vào năm 2021. Nếu có điều gì đáng nói, thì đó là những thay đổi đó đã tăng tốc ít nhất một phần do đại dịch.

Và đó là một vấn đề lớn đối với cổ phiếu XOM. Không phải là vì cổ phiếu này không thể tăng. Nếu nhu cầu không đi lên, mà các nhà đầu tư gọi những trường hợp đó là “khối băng tan”.

Không có quá nhiều “khối băng tan” thành công trong những năm gần đây. Ngoài ra, cũng chưa bao giờ có một “khối băng tan” với giá trị vốn hóa thị trường là 150 tỷ USD.

Một khi doanh nghiệp đạt đỉnh và bắt đầu sang đến phía bên kia sự nghiệp, cổ phiếu sẽ gặp khó khăn. Và từ đây, có vẻ như hoạt động giao dịch cổ phiếu XOM vào năm 2020 đã cho thấy, thị trường nhận ra rằng hoạt động kinh doanh thực sự đã đạt đỉnh. Quan điểm đó nói lên rằng, XOM giảm không phải do các nhà đầu tư bị phân tâm bởi những cổ phiếu tăng trưởng hấp dẫn khác, mà vì họ đã đúng khi đánh giá con đường rất khó khăn và nguy hiểm phía trước của gã khổng lồ này.

Vân Anh – Theo Yahoo Finance