OPEC không có kế hoạch áp lệnh cấm giao dịch dầu mỏ với Israel

Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) hiện không có kế hoạch tổ chức cuộc họp bất thường hay có hành động khẩn cấp nào sau khi Ngoại trưởng Iran kêu gọi các thành viên của Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) áp lệnh cấm giao dịch dầu mỏ và các biện pháp trừng phạt khác với Israel.

Trong một phát biểu ngày 18/10, Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian kêu gọi các nước thành viên OIC áp lệnh cấm dầu mỏ và các biện pháp trừng phạt khác cũng như trục xuất tất cả các đại sứ Israel.

Hãng tin Reuters (Anh) dẫn 4 nguồn tin từ OPEC cho biết không có hành động hay cuộc họp khẩn cấp nào được tổ chức sau những lời kêu gọi của Iran, một thành viên tổ chức này. Trước đó, ngày 17/10, Tổng thư ký Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh Jasem al-Budaiwi nêu rõ tổ chức này cam kết đảm bảo an ninh năng lượng và không nên dùng dầu mỏ như "một thứ vũ khí".

Năm 1973, các nhà sản xuất dầu mỏ thuộc thế giới Arab, dẫn đầu là Saudi Arabia, đã áp lệnh cấm dầu mỏ với các nước phương Tây ủng hộ Israel trong cuộc chiến tranh với Ai Cập như Canada, Nhật Bản, Hà Lan, Anh và Mỹ. Khi đó, giá dầu mỏ tăng nhưng cũng dẫn tới việc phát triển những địa điểm sản xuất dầu mỏ khác bên ngoài Trung Đông như Biển Bắc và khuyến khích các loại năng lượng thay thế khác.

Ở thời điểm đó, các nước phương Tây là khách hàng chính mua dầu mỏ của các nước Arab nhưng hiện nay, dầu mở của OPEC chủ yếu do các nước châu Á nhập khẩu. Lý giải về nguyên nhân vì sao sẽ không có lệnh cấm dầu mỏ với Israel, một nguồn tin của OPEC cho rằng môi trường địa chính trị hiện nay đã khác so với 50 năm trước.

Theo kế hoạch, OIC sẽ tổ chức hợp khẩn tại thành phố Jeddah của Saudi Arabia, thảo luận về cuộc xung đột hiện nay giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas sau khi một bệnh viện trên dải Gaza bị trúng rocket khiến hàng trăm người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương. Phong trào Hồi giáo Hamas, kiểm soát Dải Gaza, cáo buộc Israel gây ra vụ việc nhưng phía Israel phủ nhận  và cho rằng lực lượng Hồi giáo Jihad đã bắn nhầm mục tiêu.

Trong khi đó, Iran có kế hoạch tăng sản lượng dầu mỏ để xuất khẩu. Cụ thể, theo hãng tin Tân Hoa Xã, Bộ trưởng Dầu mỏ Iran Javad Owji ngày 13/10 cho biết nước này có kế hoạch tăng sản lượng dầu thô để xuất khẩu khi không có bất kỳ sự "bật đèn xanh" nào từ Mỹ cho hoạt động xuất khẩu mặt hàng này.

Ông Javad Owji đã đưa ra phát biểu trên tại tỉnh Fars miền Tây Nam Iran. Ông Owji nói thêm rằng kế hoạch tăng sản lượng dầu để xuất khẩu đang được soạn thảo vì Iran có "khách hàng trên toàn thế giới". Sản lượng dầu hiện tại của Iran ở mức 3,3 triệu thùng mỗi ngày và khẳng định những thành tựu đã đạt được trong mọi lĩnh vực trong khi các lệnh trừng phạt đối với nước này ngày càng được tăng cường. Số liệu của các nhà tư vấn và công ty theo dõi các chuyến tàu chở dầu cho thấy sản lượng và xuất khẩu dầu của Iran tăng vọt trong những tháng gần đây.

Tại cuộc họp báo mới đây bên lề các cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới ở Marrakesh (Maroc), Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen bác bỏ quan điểm cho rằng Washington đã dần nới lỏng một số biện pháp trừng phạt đối với hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iran như một phần trong nỗ lực nhằm nối lại quan hệ ngoại giao.

Bà Janet Yellen chia sẻ rằng: “Chúng tôi chưa hề nới lỏng các lệnh trừng phạt đối với dầu mỏ của Iran theo bất kỳ cách thức nào”, đồng thời cho biết thêm Mỹ liên tục xem xét thông tin mới có thể biện minh cho việc thắt chặt các lệnh trừng phạt Iran.

Các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran, chủ yếu nhắm vào hoạt động xuất khẩu dầu mỏ và các ngân hàng của nước này, đã được tăng cường vào năm 2018 sau khi Washington đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa Tehran và một số cường quốc trên thế giới.

Hoa Nguyễn