Báo cáo lạm phát CPI có khả năng sẽ là tin xấu

• Tiêu điểm chú ý thị trường trong ngày thứ Ba sẽ là chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Bộ Lao động Hoa Kỳ, vốn làm một thước đo lạm phát được nhiều người theo dõi.
• Các nhà kinh tế kỳ vọng rằng chỉ số CPI sẽ tăng 0,4% trong tháng 1, tương ứng với mức tăng trưởng hàng năm là 6,2%. Tuy nhiên, có một số dấu hiệu cho thấy con số này có thể còn cao hơn.
• Cục Dự trữ Liên bang vẫn quyết tâm tiếp tục cuộc chiến chống lạm phát, vì vậy báo cáo CPI có thể củng cố cho lập trường này.

Ngay khi các quan chức Fed dần trở nên lạc quan khi cho rằng lạm phát đang hạ nhiệt, các tin tức mới nhất có thể sẽ chống lại nhận định đó.

Trong ngày thứ Ba, toàn thị trường sẽ tập trung chú ý vào chỉ số giá tiêu dùng của Bộ Lao động Hoa Kỳ, một thước đo lạm phát vốn được rất nhiều người theo dõi và có tác dụng đo lường mức chi phí cho hàng chục loại hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế.

Chỉ số CPI có xu hướng giảm khi năm 2022 sắp kết thúc. Nhưng có vẻ như lạm phát sẽ tăng mạnh trong năm 2023, thậm chí có thể cao hơn kỳ vọng của Phố Wall.

“Các con số đã bất ngờ hạ nhiệt trong ba tháng qua. Vậy thì sẽ chẳng có gì bất ngờ nếu chúng tăng nóng trở lại trong tháng Giêng,” nhà kinh tế trưởng Mark Zandi của Moody's Analytics cho biết.

Các nhà kinh tế hiện đang kỳ vọng rằng chỉ số CPI sẽ tăng 0,4% trong tháng 1, ứng với mức tăng trưởng hàng năm là 6,2%, theo Dow Jones. CPI cơ bản, một phiên bản khác của chỉ số CPI nhưng không bao gồm các hạng mục thực phẩm và năng lượng, được dự đoán sẽ tăng lần lượt 0,3% và 5,5% trên cơ sở hàng tháng và hàng năm.

Tuy nhiên, có một số dấu hiệu cho thấy con số này có thể còn cao hơn.

Nowcast, một công cụ dùng để theo dõi các thành phần trong chỉ số CPI của Fed Cleveland, hiện đưa ra dự báo mức tăng trưởng lạm phát là 0,65% hàng tháng và 6,5% hàng năm. Đối với CPI cơ bản, số liệu dự báo là 0,46% và 5,6%.

Mô hình của Fed có ít biến số hơn so với báo cáo CPI trong khi lại sử dụng nhiều dữ liệu theo thời gian thực hơn thay vì những con số cập nhật chậm trong các báo cáo của chính phủ. Theo thời gian, Fed Cleveland cho biết phương pháp của họ vượt trội so với các nhà dự báo nổi tiếng khác.

Tác động đến lãi suất

Nếu dữ liệu tăng nóng hơn dự kiến, điều đó có thể có những tác động tiềm ẩn đến cơ hội đầu tư.

Các nhà hoạch định chính sách của Fed đang theo dõi chỉ số CPI và một loạt các điểm dữ liệu khác để tìm ra manh mối xem liệu tám đợt tăng lãi suất có mang lại tác dụng mong muốn trong việc hạ nhiệt lạm phát hay không. Tỷ lệ lạm phát tại Mỹ đã đạt mức cao nhất trong 41 năm qua vào mùa hè năm ngoái. Nếu việc thắt chặt tiền tệ không hiệu quả, Fed có thể buộc phải hành động quyết liệt hơn.

Tuy nhiên, nhà kinh tế Mark Zandi nói rằng nếu căn cứ theo quá nhiều báo cáo riêng lẻ thì sẽ rất nguy hiểm.

“Chúng ta không nên phụ thuộc quá nhiều vào các con số so sánh hàng tháng,” ông nói. “Nói chung, nếu nhìn xa hơn mức biến động hàng tháng, chúng ta sẽ thấy tốc độ tăng trưởng hàng năm vẫn đang tiếp tục giảm.”

Quả thật CPI tại Mỹ đã đạt đỉnh khoảng 9% vào tháng 06/2022 trên cơ sở hàng năm nhưng kể từ đó đã giảm xuống còn 6,4% vào tháng 12.

Tuy nhiên, giá thực phẩm vẫn không thay đổi, vẫn tăng hơn 10% so với một năm trước vào tháng 12. Giá xăng cũng đã đảo chiều, với giá tại các cây xăng tăng khoảng 30 cent/gallon vào tháng Giêng, theo AAA.

Ngay cả con số giảm 0,1% trong báo cáo ban đầu về CPI toàn phần tháng 12 cũng đã được điều chỉnh tăng và hiện đang có mức tăng 0,1%, theo các bản sửa đổi được công bố hôm thứ Sáu tuần trước.

“Tôi không biết liệu chuỗi số có tiếp tục thấp hơn mong đợi hay không,” Peter Boockvar, giám đốc đầu tư của Bleakley Advisory Group cho biết.

Ông Boockvar cho biết ông không kỳ vọng báo cáo tháng 1 sẽ có nhiều ảnh hưởng đến Fed.

“Giả sử con số CPI toàn phần là 6%. Điều đó có thực sự sẽ làm Fed chuyển hướng không?” ông nói. “Dường như Fed có ý định tăng thêm 50 điểm cơ bản, và rõ ràng sẽ cần thêm nhiều bằng chứng để họ thay đổi ý định đó. Nếu chỉ có một điểm dữ liệu thì chắc chắn sẽ không làm được như vậy.”

Với phạm vi lãi suất mục tiêu hiện tại là 4,5% - 4,75%, các nhà quan sát thị trường hiện kỳ vọng Fed sẽ tăng lãi suất cơ bản thêm hai lần nữa. Nói cách khác, Fed có thể tiếp tục tăng 50 điểm cơ bản. Diễn biến thị trường cũng phản ánh rằng Fed sẽ dừng ở mức “lãi suất đỉnh” là 5,18%.

Những thay đổi trong báo cáo CPI

Tuy nhiên, có những vấn đề khác có thể khiến nhà đầu tư thay đổi kỳ vọng đối với báo cáo CPI, vì Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ sẽ thay đổi cách tổng hợp báo cáo này.

Một điểm thay đổi đáng kể là giờ đây CPI sẽ tính đến tham số giá trên cơ sở so sánh một năm thay vì khoảng thời gian hai năm như trước đây.

Điều đó sẽ dẫn đến sự thay đổi về mức độ ảnh hưởng của các thành phần khác nhau. Chẳng hạn, trọng số cho cả giá lương thực và năng lượng sẽ có ảnh hưởng ngày càng nhỏ hơn đối với chỉ số CPI toàn phần, trong khi tham số nhà ở sẽ có trọng số nặng hơn một chút.

Ngoài ra, tham số chi phí cư trú sẽ có trọng số lớn hơn, tăng từ khoảng 33% lên 34,4%. Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ cũng sẽ đưa ra trọng số giá cao hơn đối với các tài sản cho thuê không có người ở, trái ngược với thành phần căn hộ.

Các trọng số được thay đổi nhằm phản ánh thói quen chi tiêu của người tiêu dùng. Điều này giúp chỉ số CPI cung cấp bức tranh chính xác hơn về chi phí sinh hoạt.

Đăng Khoa-Theo cnbc