Trái chủ ăn “trái đắng” vì Credit Suisse, tiềm ẩn hậu hoạn

Thương vụ UBS thâu tóm Credit Suisse thông qua bàn tay sắp đặt của các cơ quan quản lý Thụy Sĩ đã mở ra viễn cảnh rất khó chịu cho các nhà đầu tư của một loại trái phiếu phổ biến ở các ngân hàng châu Âu.

Giới chức quản lý cho biết số lượng trái phiếu cấp 1 của Credit Suisse, hay còn gọi AT1, trị giá tổng cộng khoảng 17 tỷ USD, sẽ bị bút toán giảm xuống bằng 0. Những loại trái phiếu này còn được gọi là trái phiếu chuyển đổi dự phòng, hoặc “Coco”, và thị trường trái phiếu này có độ lớn khoảng 250 tỷ USD.

Trái phiếu chuyển đổi dự phòng được phát minh sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009 để cung cấp cho các ngân hàng nguồn bổ sung nhằm tăng bộ đệm vốn. Trái phiếu chuyển đổi dự phòng thường có lãi suất cao hơn vì chúng sẽ chuyển đổi thành vốn chủ sở hữu nếu một số điều kiện nhất định được đáp ứng.

Khi một công ty sụp đổ, các đối tượng hữu quan của công ty đó sẽ được hoàn trả số tiền thanh lý dựa trên thứ tự ưu tiên. Các trái chủ đáng lẽ phải được thanh toán trước các cổ đông và nếu giá cổ phiếu của công ty giảm xuống 0, các cổ đông sẽ không nhận lại được gì.

Nhưng trong trường hợp của Credit Suisse (CS), các cổ đông lại nhận được cổ phiếu UBS (UBS). Tuy khoản đền bù đó chưa bằng một nửa giá trị thị trường của Credit Suisse vào cuối ngày thứ Sáu tuần trước nhưng các cổ đông cũng được bù đắp phần nào trong khi trái chủ AT1 mất trắng.

Chính vấn đề này đã kích động thêm làn sóng tiêu cực trên thị trường vào ngày thứ Hai. Hai quỹ ETF đầu tư trái phiếu chuyển đổi dự phòng đã bị giảm sâu. Quỹ Invesco AT1 Capital Bond UCITS ETF (AT1) giảm hơn 6%. Quỹ WisdomTree AT1 Coco Bond UCITS ETF (COCB) giảm khoảng 9%.

“Động tác” xóa nợ trái phiếu chỉ là một trong những điều khoản nhượng bộ từ phía các cơ quan quản lý đối với UBS để đạt mục đích hoàn thành thỏa thuận. UBS đã mua lại toàn bộ Credit Suisse chỉ với 3 tỷ USD, trong khi nhà băng này trên lý thuyết có 45 tỷ USD giá trị tài sản trên sổ sách. UBS cũng được chính phủ Thụy Sĩ bảo lãnh trước nguy cơ tổn thất từ những tài sản đó. Nhưng sự nhượng bộ đó so với trái phiếu AT1 cho thấy quyền lợi của các nhà đầu tư có thể sẽ bị ngang nhiên cưỡng đoạt khi xảy ra khủng hoảng.

Nhà phân tích Louis Gave của Gavekal Research cho rằng các nhà hoạch định chính sách dường như sẽ sẵn lòng hy sinh các quyền và lợi ích của một số cá nhân vì lợi ích chung. “Khi họ phá nát thị trường trái phiếu như vậy, trong cuộc khủng hoảng tiếp theo các ngân hàng sẽ phải tự tìm nguồn vốn theo những cách mới, nếu không các cổ đông sẽ phải đối mặt với nguy cơ pha loãng rất lớn.”

Các cơ quan quản lý của Liên minh Châu Âu và Ngân hàng Trung ương Anh đã đưa ra tuyên bố vào ngày thứ Hai nhằm tái khẳng định rằng các trái chủ của trái phiếu chuyển đổi sẽ chỉ phải chịu lỗ sau các cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông. Thị trường trái phiếu chuyển đổi dự phòng sau đó đã phục hồi lại một phần.

Các nhà đầu tư của Credit Suisse có thể thưa kiện các cơ quan quản lý ra tòa. Công ty luật Quinn Emanuel Urquhart & Sullivan đang tập hợp một nhóm luật sư để xem xét vụ việc này, theo thông báo hôm thứ Hai. Họ đã từng tham gia vụ kiện trong một trường hợp tương tự và đã được giải quyết vào năm 2017 cho các trái chủ của ngân hàng Tây Ban Nha Banco Popular. Ngân hàng này đã được bán cho Santander và cũng từng bút toán giảm trái phiếu AT1.

*Lưu ý: Thụy Sĩ không thuộc Liên minh châu Âu

Đăng Khoa-Theo barrons