ExxonMobil và Chevron đang đặt cược lớn vào nhiên liệu hóa thạch. Bạn có nên mua cổ phiếu?

Những thương vụ sáp nhập gần đây đã khiến hai công ty này ít đa dạng hóa hơn và một lần nữa hướng tới tập trung vào dầu khí.

Vào ngày 11 tháng 10, ExxonMobil (XOM) đã gây xôn xao khi thông báo mua lại Pioneer Natural Resources (PXD) trong một thương vụ trả hoàn toàn bằng cổ phiếu, định giá Pioneer ở mức 59,5 tỷ USD. Chỉ 12 ngày sau, Chevron (CVX) cũng tiếp bước với thương vụ sáp nhập Hess (HES) trị giá 53 tỷ USD.

Thông báo của Exxon đánh dấu thương vụ lớn nhất kể từ khi Exxon và Mobil sáp nhập vào năm 1999. Tương tự, thương vụ sáp nhập của Chevron cũng là lớn nhất kể từ khi công ty sáp nhập với Texaco vào năm 2001. Việc Exxon và Chevron thực hiện những bước chuyển lớn đồng thời là điều quen thuộc một cách kỳ lạ trong thị trường dầu mỏ cuối những năm 1990, đầu những năm 2000. Nhưng lần này, quá trình chuyển đổi năng lượng đang khác nhiều.

Hãy cùng thảo luận lý do tại sao ExxonMobil và Chevron lại đặt cược lớn vào nhiên liệu hóa thạch chỉ vài năm sau khi công bố các mục tiêu tích cực về môi trường, xã hội và quản trị (ESG), cũng như liệu cổ phiếu chia cổ tức này có đáng mua gần mức cao nhất mọi thời đại hiện tại hay không.

Sơ lược về hai giao dịch

Quyết định mua Pioneer của ExxonMobil là một quyết định đặt cược vào lưu vực Permian. Vào ngày 5 tháng 3 năm 2019, ExxonMobil đã sửa đổi kế hoạch tăng trưởng của mình để sản xuất hơn 1 triệu thùng tương đương dầu mỗi ngày (boe/d) từ Permian, sớm nhất là vào năm 2024. ExxonMobil đang có nguy cơ không đạt được mục tiêu đó.

Nhưng với việc mua lại Pioneer, ExxonMobil đã tăng gấp đôi sản lượng lên 1,3 triệu thùng/ngày, với kế hoạch tăng sản lượng từ Permian lên 2 triệu thùng/ngày. Hầu hết diện tích Permian của ExxonMobil nằm ở phần Delaware của lưu vực, trong khi Pioneer có diện tích tiếp giáp ở phần Midland của lưu vực. Việc mua lại diện tích của Pioneer mang lại cho Exxon một vị thế lớn hơn và toàn diện hơn nhiều ở Permian, đồng thời hoàn toàn phù hợp với mục tiêu của ExxonMobil là biến Permian thành động lực sản xuất lớn nhất trong khu vực.

Trong bài thuyết trình với nhà đầu tư, ExxonMobil nhấn mạnh việc tiết kiệm chi phí nhờ sáp nhập với Pioneer. Họ cũng tin rằng họ sẽ có thể đạt được khối lượng lớn hơn với chi phí thấp hơn nhờ công nghệ của mình, cho phép họ thực hiện những việc như khoan tới bốn dặm theo chiều ngang theo nhiều hướng từ một giếng. Như đã nói, ExxonMobil kỳ vọng sản lượng năm 2027 sẽ vượt 5 triệu thùng/ngày, 60% trong số đó sẽ đến từ lưu vực Permian, ngoài khơi Guyana và Brazil, cùng khí đốt tự nhiên hóa lỏng.

Thỏa thuận của Chevron giống như một hành động đa dạng hóa hơn là bổ sung vào một thứ gì đó đã có hiệu quả. Trữ lượng ngoài khơi Guyana đã được chứng minh là một trong những mỏ dầu lớn nhất chưa được khai thác trên thế giới. Hess là một phần liên doanh của ExxonMobil hoạt động ở đó. Hess có 30% quyền sở hữu trong hơn 11 tỷ thùng dầu, 465.000 mẫu đất ở lưu vực Bakken và tài sản ở Vịnh Mexico. Những khám phá sâu hơn ở ngoài khơi Guyana, cùng với chi phí sản xuất thấp, đã biến Guyana thành điểm nóng đầu tư.

Hess ước tính rằng giá hòa vốn ở Guyana sẽ dao động từ 25 USD đến 35 USD/thùng, mang lại dòng tiền dài hạn ngay cả khi giá dầu thấp hơn. Việc Chevron mua lại Hess có nghĩa là họ sẽ hợp tác với Exxon để phát triển hơn nữa tại Guyana.

Các mục tiêu môi trường mất đi vẻ hào nhoáng

Các thương vụ trả toàn bộ bằng cổ phiếu là một cách để tận dụng giá trị vốn chủ sở hữu của một công ty để mua một công ty khác. Đây là một chiến lược hợp lý đối với ExxonMobil và Chevron, những công ty đã chứng kiến giá cổ phiếu tăng mạnh trong vài năm qua.

Dữ liệu theo Ycharts

Các cổ đông của Pioneer và Hess cũng được hưởng lợi lớn. Họ có thể chọn tiếp tục cưỡi sóng khi nhận được cổ phiếu Exxon (đối với nhà đầu tư Pioneer) hoặc cổ phiếu Chevron (đối với nhà đầu tư Hess), hoặc đơn giản là bán cổ phiếu và thu lợi nhuận.

Tuy nhiên, một số nhà đầu tư có thể đặt câu hỏi về quyết định của Exxon và Chevron trong việc tận dụng giá cổ phiếu cao hơn để mua các công ty dầu mỏ thay vì đẩy nhanh việc đa dạng hóa sang các giải pháp carbon thấp. Chevron đã cam kết mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 vào ngày 11 tháng 10 năm 2021. Và vào ngày 18 tháng 1 năm 2022, ExxonMobil cũng đã công bố tham vọng giảm lượng phát thải khí nhà kính ròng trên các tài sản đang vận hành vào năm 2050.

Mua tài sản dầu mỏ khi giá trị vốn cổ phần tăng lên sẽ khiến các mục tiêu năm 2050 này khó đạt được hơn. Điều này củng cố quan điểm cho rằng các công ty lớn tích hợp như ExxonMobil và Chevron thực sự là các công ty dầu mỏ, chứ không phải các công ty năng lượng đa dạng.

Trong các cuộc phỏng vấn với CNBC, các giám đốc điều hành của Exxon và Chevron rất quan tâm đến các khoản đầu tư vào sản phẩm carbon thấp của họ - ExxonMobil chủ yếu thông qua thu hồi và lưu trữ carbon và Chevron thông qua nhiên liệu hydro xanh và carbon thấp. Nhưng ít nhất hiện tại, những nỗ lực ESG này không giúp bù đắp được lượng phát thải của hai công ty.

Thời điểm phù hợp cho cả hai công ty

Nếu giá dầu vẫn cao hơn dự kiến trong thời gian dài hơn dự kiến, các động thái của Exxon và Chevron có thể sẽ là thiên tài nếu nhìn lại trong tương lai. Và mặc dù cả hai công ty đều không nhận được nhiều lợi nhuận từ việc mua lại, đó cũng không phải là những giao dịch khủng khiếp khi xét đến việc giá cổ phiếu của họ đã tăng vọt, đặc biệt là ExxonMobil.

ExxonMobil và Chevron nằm trong số những công ty dầu mỏ duy nhất không cắt giảm cổ tức trong thời kỳ tồi tệ nhất của đại dịch COVID-19. Lợi nhuận vượt trội trong những năm gần đây cũng đã hỗ trợ tăng trưởng và cải thiện bảng cân đối kế toán, giúp cho những thương vụ mua bán sáp nhập lớn này trở nên hợp lý hơn. Trên thực tế, tổng nợ dài hạn ròng trước khi sáp nhập của ExxonMobil và Chevron, cũng như tỷ lệ nợ trên vốn, đều ở mức thấp nhất 10 năm - điều này rất đáng chú ý do nợ của cả hai công ty đều tăng lên trong năm 2020 và 2021.

Dữ liệu theo Ycharts

Cả hai thương vụ sáp nhập đều cho thấy bản chất tập trung của thị trường dầu mỏ vào tầm quan trọng của an ninh năng lượng, đồng thời là sự đặt cược táo bạo vào vai trò của nhiên liệu hóa thạch trong dài hạn ngay cả trong quá trình chuyển đổi năng lượng đang diễn ra. Cả hai thương vụ đều khá hợp lý dựa trên tình hình tài chính của hai công ty và thực tế chưa có thương vụ nào với quy mô này trong hơn 20 năm qua. Một lần nữa, những con số tiêu đề có vẻ lớn. Nhưng một khi bạn đặt vào bối cảnh lợi nhuận và những cải thiện trong bảng cân đối kế toán mà cả hai công ty đã đạt được trong một khoảng thời gian ngắn, thì cả hai giao dịch đều hợp lý.

Hai cổ phiếu cốt lõi đáng giá cho các nhà đầu tư dầu khí

ExxonMobil và Chevron hiện tại không còn là những cổ phiếu đáng mua tuyệt vời như hồi năm 2020. Nhưng cả hai công ty đều trả các khoản cổ tức tăng trưởng ổn định và có thể hỗ trợ khoản cổ tức đó bằng tiền mặt ngay cả khi giá dầu giảm đáng kể. Có những lựa chọn dầu mỏ thuần túy ít tốn kém hơn. Nhưng đối với nhà đầu tư nào tin rằng nhiên liệu hóa thạch vẫn đang bị thị trường đánh giá thấp thì Exxon và Chevron là hai lựa chọn vững chắc, mang tính nền tảng và ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn trong những năm gần đây.

Tuy nhiên, nhà đầu tư nào cho rằng các công ty lớn nên tận dụng giá dầu cao bằng cách đa dạng hóa sang các giải pháp carbon thấp và năng lượng tái tạo có thể sẽ không đồng ý với quyết định của Exxon và Chevron trong việc cược gấp đôi vào nhiên liệu hóa thạch. Vì lý do đó, họ có thể sẽ muốn bán cả hai cổ phiếu này bất chấp lợi ích của việc sáp nhập.

Huân Hà-Theo fool

Investo - Trang tin tức thị trường chứng khoán quốc tế hôm nay hàng đầu Việt Nam.