Đáp án cuối cùng cho khủng hoảng Evergrande

Ngày 29/1, tập đoàn bất động sản Evergrande của Trung Quốc đã chính thức bị một tòa án ở Hong Kong (Trung Quốc) ra phán quyết thanh lý sau khi gánh khoản nợ hàng trăm tỷ USD trong những năm qua.

Có hai nhóm chủ nợ chính yêu cầu chia tài sản của Evergrande. Đội ngũ pháp lý của công ty đã đề xuất một "phương án một nhóm" để xử lý nợ với cả hai nhóm, nhưng không thành công.

Phán quyết được đưa ra sau khi Evergrande đã “né” được phán quyết tương tự vào tháng 12/2023. Thẩm phán khi đó cho phép tập đoàn này có thêm hai tháng để đưa ra kế hoạch trả nợ cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Thẩm phán Linda Chan (Hong Kong) đưa ra phán quyết với Evergrande nhấn mạnh rằng, "Kế hoạch tái cơ cấu nợ mà đội ngũ Evergrande hứa hẹn đã không thành hiện thực, vậy tại sao công ty vẫn tiếp tục yêu cầu hoãn lại thêm.Hiện tại, tòa án nhận thấy việc này đã là quá đủ."

Nhưng họ không thể đưa ra một kế hoạch đủ thuyết phục. Sự sụp đổ của Evergrande sẽ đe dọa số phận của 1.200 dự án đang trong các giai đoạn hoàn thành khác nhau.

Không có gì đáng ngạc nhiên khi cổ phiếu của Evergrande niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hong Kong ngay lập tức rơi tự do sau thông tin này. Cổ phiếu của Evergrande đã ngừng giao dịch vào lúc 10h18 sáng giờ địa phương sau khi giảm mạnh 20%.

Các công ty con của Evergrande, gồm Evergrande Property Services và Evergrande New Energy Vehicle Group, cũng kêu gọi tạm dừng giao dịch để ngăn chặn tình trạng rơi tự do.

Vào năm 2021, nhà phát triển bất động sản này đã trở thành công ty bất động sản mắc nợ nhiều nhất thế giới, sau khi khoản nợ của họ đã “phình” lên tới hơn 300 tỷ USD. Sự kiện này đã gây ra cuộc khủng hoảng tài sản tồi tệ nhất từ trước đến nay ở Trung Quốc, làm dấy lên lo ngại về hiệu ứng lây lan trong lĩnh vực bất động sản cả trong và ngoài nước.

Năm 2023, các chủ nợ đã nộp đơn kiện Evergrande tại Hong Kong nhưng vụ việc kéo dài trong khi các bên cố gắng đạt thỏa thuận. Đến cuối tháng 6/2023, ước tính khoản nợ của Evergrande đã lên tới 328 tỷ USD.

Thị trường bất động sản nước này hiện tệ nhất 9 năm. Thị trường chứng khoán cũng xuống thấp nhất 5 năm. Tin tức về Evergrande có thể khiến nỗ lực của giới chức thêm phức tạp.

Ông Andrew Collier, Giám đốc Orient Capital Research, nhận định rằng "Việc Evergrande phải thanh lý tài sản là tín hiệu Trung Quốc sẵn sàng làm đến cùng để chấm dứt bong bóng bất động sản. Đây là điều tích cực với nền kinh tế trong dài hạn, nhưng sẽ gây ra khó khăn trong ngắn hạn".

Quá trình thanh lý tài sản của Evergrande được dự báo phức tạp. Dù vậy, hoạt động của công ty gần như sẽ không bị ảnh hưởng, như các dự án xây nhà trong ngắn hạn. Nguyên nhân là các chủ nợ sẽ phải mất hàng tháng, hoặc hàng năm mới chọn được người chịu trách nhiệm giám sát tài sản của Evergrande tại Trung Quốc đại lục.

Trước đó, Tòa án Tối cao Trung Quốc và Cơ quan Tư pháp Hong Kong đã ký thỏa thuận về việc hợp tác giải quyết các vụ án diễn ra ở cả hai địa điểm. Trước Evergrande, ít nhất 3 hãng bất động sản khác của Trung Quốc đại lục đã bị tòa án ở Hong Kong yêu cầu thanh lý tài sản kể từ khi khủng hoảng địa ốc nổ ra giữa năm 2021.

Thị trường bất động sản Trung Quốc vẫn chìm sâu trong vũng lầy khủng hoảng. Thị trường chứng khoán cũng xuống thấp nhất 5 năm. Tin tức về Evergrande có thể khiến tình hình trở nên tệ hơn.

Hoa Nguyễn