OECD là gì? Giới thiệu về tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế

Hoạt động với mục đích tạo ra các chính sách cho một thế giới tốt đẹp hơn, OECD đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển chính sách của nhiều quốc gia. Vậy OECD là tổ chức gì? Cơ cấu tổ chức và mục tiêu chính của tổ chức OECD là gì? Hãy cùng Investo tìm hiểu cụ thể hơn ở dưới đây nhé!

Tổ chức OECD là gì?

OECD (Organization for Economic Cooperation and Development), đây là tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế. Thành lập vào năm 1961, tổ chức OECD được xây dựng dựa trên cơ sở của Tổ chức Hợp tác Kinh tế Châu Âu (OEEC). Hiện tại, tổ chức OECD đã có 34 thành viên, trong đó chủ yếu là các nước phát triển.

Mục đích chính khi thành lập khối OECD là tăng cường sự hợp tác kinh tế; Hỗ trợ và phối hợp chính sách giữa các nước thành viên về vấn đề kinh tế thế giới và phát triển; Thúc đẩy và nâng cao hiệu quả trong nền kinh tế thị trường. Trong đó, các nước OECD quan trọng việc mở rộng các hoạt động thương mại tự do và phát triển kinh tế ở các nước công nghiệp. 

OECD tạo ra nhiều sự ảnh hưởng đến việc xây dựng chính sách hợp tác và phát triển kinh tế tại các nước phát triển. Trong những năm gần đây, khối OECD đã liên tục mở rộng phạm vi hoạt động. Điều này giúp họ chia sẻ thông tin về các nghiên cứu và kinh nghiệm phát triển tới các nước trong khu vực. Mục đích chung lớn nhất của họ vẫn là giúp các nền kinh tế chuyển đổi sang kinh tế thị trường.

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế - Tổ chức OECD

Khối OECD gồm những nước nào?

Thành lập với 20 thành viên gồm các nước có nền kinh tế phát triển là Hoa Kỳ, Canada và các nước khu vực Tây Âu. Hiện tại, con số các nước thành viên của khối OECD là 34 quốc gia. Trong đó, các nước thuộc khối OECD bao gồm Úc, Áo, Bỉ, Canada, Đức, Hy Lạp, Cộng Hòa Séc, Đan Mạch, Mexico, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Cộng hòa Slovakia, Phần Lan, Pháp, Hungary, Ai Xơ Len, Ai Len, Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam, Luxembourg, Tây Ban Nha, Ý, Thụy Điển, Thụy Sĩ, Thổ Nhĩ Kỳ, Anh và Mỹ. 

Bên cạnh đó, Ủy ban Cộng đồng Châu Âu cũng là một thành phần quan trọng có  tham gia vào hoạt động của khối OECD.

Tháng 3/2008, Việt Nam chính thức trở thành một nước thành viên của khối OECD.

OECD tổ chức diễn đàn cấp cao tại khu vực Đông Nam Á

Cơ cấu tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD)

Cơ cấu tổ chức của OECD gồm 3 cơ quan chính. Cụ thể là Hội đồng OECD, Ban thư ký và các Ủy ban Chuyên môn. Trong đó:

• Hội đồng OECD là bộ phận có quyền đưa ra các quyết định chính của tổ chức. Trong đó, mọi quyết định này đều được đưa ra dựa trên nguyên tắc đồng thuận. Bao gồm ý kiến từ đại diện các nước thành viên và đại diện Ủy ban Cộng đồng Châu Âu. Hội đồng các nước OECD họp cấp Bộ trưởng mỗi năm một lần. Tại đây, đại diện cấp cao sẽ thảo luận về những vấn đề quan trọng và đưa ra quyết định hoạt động ưu tiên nhất của tổ chức.
• Ban thư ký OECD là cơ quan hỗ trợ và phối hợp các hoạt động của tổ chức. Bộ phận này có bao gồm Tổng thư ký và 4 Phó tổng thư ký làm việc chính. Hiện nay, ông Donald J. Johnston (quốc tịch Canada) hiện đang nắm giữ vị trí Tổng thư ký của tổ chức.
• Ủy ban chuyên môn OECD có bao gồm 12 ủy ban chuyên môn về nhiều lĩnh vực của thị trường. Bao gồm lĩnh vực kinh tế; Thống kê; Môi trường; Hợp tác phát triển; Chính sách thuế; Quản lý công và phát triển lãnh thổ; Khoa học công nghệ và công nghiệp; Thương mại; Tài chính doanh nghiệp; Giáo dục; Việc làm - Lao động và xã hội; Lương thực - Nông nghiệp và Ngư nghiệp.

Ngoài ra, tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) còn sở hữu 6 bộ phận chuyên môn khác hoạt động tương đối độc lập. Bao gồm Cơ quan Năng lượng nguyên tử; Cơ quan Năng lượng quốc tế; Hội nghị Bộ trưởng Giao thông các nước Châu Âu; Trung tâm Nghiên cứu và Đổi mới Giáo dục; Trung tâm Phát triển; Câu lạc bộ vùng Sahel và Tây Phi.

Hội nghị hàng năm của các nước thuộc OECD

3 Mục tiêu chính của tổ chức OECD

Theo điều 1 của Hiệp định thành lập và phối hợp chính sách của tổ chức, mục tiêu chính của tổ chức OECD là:

• Đạt được sự tăng trưởng kinh tế bền vững, cải thiện tỷ lệ việc làm và nâng cao mức sống của người dân toàn cầu và đặc biệt là tại các nước thành viên. Song, tổ chức cần duy trì sự ổn định tài chính và thúc đẩy phát triển kinh tế thế giới. 
• Góp công sức vào sự phát triển lớn mạnh về kinh tế của các nước thành viên và các nước không phải thành viên trong công cuộc phát triển kinh tế khu vực.
• Góp phần mở rộng nền thương mại thế giới. Hoạt động trên cơ sở đa phương diện, không phân biệt và đối xử phù hợp giữa tất cả các cam kết quốc tế.

Về đối nội, tổ chức OECD có xác định rõ ràng về sứ mệnh của mình trong việc tập hợp các quốc gia có sự cam kết chặt chẽ với dân chủ và nền kinh tế thị trường. Hoạt động khác với Liên minh Châu Âu. OECD xây dựng dưới mô hình tổ chức liên chính phủ thay vì là một tổ chức đứng trên các quốc gia. Điều này có nghĩa là các khuyến nghị mà tổ chức đưa ra sẽ không có ý nghĩa ràng buộc. 

Trong đó, OECD được xem như một diễn đàn quan trọng cho các nước thành viên tham gia nhằm phối hợp điều chỉnh; Trao đổi ý kiến; Thảo luận và thỏa thuận các chính sách kinh tế và các vấn đề liên quan đến thương mại khác. Điều này giúp xây dựng một mối liên hệ mật thiết giữa các thành viên và các quốc gia khác. Ngoài ra, OECD cũng được xem là nguồn thông tin và thống kê về kinh tế - văn hóa - xã hội có giá trị với các nước thành viên OECD.

Về đối ngoại, tổ chức OECD hiện đang có quan hệ tốt với hơn 70 quốc gia không phải thành viên. Trong đó, tổ chức cũng đặc biệt duy trì mối quan hệ mật thiết với các nghị viện và tổ chức dân sự khác. Cụ thể như Hội đồng Châu Âu và Hội đồng Nato; Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO); Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF); Tổ chức Nông lương (FAO); Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA); Ngân hàng Thế giới (WB)và các cơ quan trực thuộc khác của Liên Hiệp Quốc. 

OECD nói về 3 mục tiêu chính của tổ chức

Cơ chế hợp tác giữa OECD và các nước không thành viên

Trung tâm hợp tác với các nước không thành viên - CCNM: Ngoại trừ các quốc gia thành viên, tổ chức OECD còn quan hệ với khoảng 70 quốc gia từ nhiều nền kinh tế khác. Các quốc gia này đều được xếp vào CCNM và được hỗ trợ tham gia 2 hoạt động chính là Diễn đàn Toàn cầu OECD và Các chương trình quốc gia và khu vực. Trong đó:

• Diễn đàn toàn cầu OECD: Đây là diễn đàn thảo luận và đối thoại tự do giữa mọi quốc gia về các chính sách hợp tác - Phát triển kinh tế. Được tổ chức dưới hình thức cuộc gặp, trao đổi và thảo luận không chính thức giữa các quan chức và nhà nghiên cứu. Diễn đàn toàn cầu OECD sẽ không có giới hạn về người tham gia. Bên cạnh đó, 5 chủ đề chính thường được thảo luận là: Phát triển kinh tế bền vững; Quản lý; Thương mại; Kinh tế tri thức và Đầu tư quốc tế.
• Các chương trình quốc gia và khu vực: Đây là chương trình được triển khai dưới hình thức hội thảo bàn tròn và diễn đàn chuyển giao kiến thức, công nghệ và dữ liệu nghiên cứu,.... Được ưu tiên thực hiện tại các khu vực Châu Á, Trung Á, Châu Âu và Nam Mỹ. Đặc biệt, trong mỗi khu vực, tổ chức các nước OECD sẽ lựa chọn một quốc gia cụ thể để đại diện, xây dựng và tổ chức các chương trình. 

Diễn đàn toàn cầu của tổ chức các nước OECD

Các nguyên tắc quản trị công ty của OECD

Bộ Nguyên tắc Quản trị Công ty của OECD chính là bộ nguyên tắc chính để giúp tổ chức đảm bảo các hoạt động của mình sẽ được thực hiện với một mục tiêu cụ thể. Đó là tăng cường sự phát triển và hợp tác kinh tế giữa các nước. Bộ nguyên tắc này được phê chuẩn lần đầu tại năm 1999. Và được coi là một trong những chuẩn mực quốc tế dành cho các nhà hoạch định chính sách đầu tiên. Cụ thể các nguyên tắc quản trị công ty của OECD bao gồm: 

• Nguyên tắc 1: Nguyên tắc về việc đảm bảo cơ sở để tạo một khuôn khổ quản trị doanh nghiệp hiệu quả.
• Nguyên tắc 2: Quyền của cổ đông và các chức năng sở hữu chính dành cho cổ đông.
• Nguyên tắc 3: Nguyên tắc về việc ứng xử bình đẳng giữa mọi cổ đông.
• Nguyên tắc 4: Nguyên tắc về vai trò giữa các bên có quyền lợi trong việc quản trị công ty.
• Nguyên tắc 5: Công bố thông tin và đảm bảo tính minh bạch.
• Nguyên tắc 6: Trách nhiệm về việc giải trình của Hội đồng quản trị.

Bộ nguyên tắc này được thông qua dựa trên mục đích tăng cường tầm quan trọng của việc quản trị công ty và cung cấp các hướng dẫn cụ thể cho việc sáng lập các nguyên tắc pháp lý và quản lý ở các quốc gia thuộc lẫn không thuộc OECD. Song, nó cũng tập trung vào các doanh nghiệp cổ phần đại chúng tài chính và phi tài chính.

Trên đây là những thông tin cơ bản về tổ chức OECD - Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế. Bằng cách trả lời những câu hỏi như “OECD là gì?”, “OECD gồm những nước nào?” hay“Nguyên tắc quản trị tiêu chuẩn OECD là gì?”,... chúng tôi mong rằng bạn đọc đã có thể hiểu thêm về tầm quan trọng của tổ chức toàn cầu này. Nếu cảm thấy hứng thú và muốn tìm hiểu thêm về các hoạt động của OECD, đừng quên tới Investo để đón đọc thêm nhé!

Phương Sơn