Fibonacci là gì? Phân loại, cách cài đặt, ứng dụng và các lưu ý

Xuất hiện thường xuyên trong nhiều khía cạnh của đời sống: nghệ thuật, thiết kế,...chắc hẳn không nhiều nhà đầu tư biết rằng Fibonacci còn là một chỉ báo kỹ thuật đắc lực cho các chiến thuật vào lệnh tiềm năng. Vậy chỉ báo Fibonacci là gì? Có mấy loại và cách sử dụng như thế nào? Bài viết dưới đây hãy cùng Investo tìm hiểu chi tiết hơn nhé!

Fibonacci là gì?

Fibonacci là một dãy số dài vô tận, bắt đầu bằng hai chữ số là 0 và 1, các số tiếp theo tuân theo quy luật là tổng của hai số liền trước đó (Một đoạn của dãy số Fibonacci như sau: 0, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144,...)

Fibonacci là tên của một nhà toán học người Ý tên đầy đủ là Leonardo Pisano Bogollo (khoảng 1170 – khoảng 1250). Ông đã khám phá ra một chuỗi số đơn giản nhưng mô tả tỷ lệ tự nhiên của vạn vật trong vũ trụ. Dãy số có quy tắc cực kỳ đơn giản: dãy số bắt đầu từ 0 và 1, số tiếp theo bằng tổng 2 số liền trước: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, … Fibonacci được công bố lần đầu tiên vào năm 1202 trong cuốn sách Liber Abacci qua hai bài toán: Bài toán con thỏ và bài toán số các “cụ tổ” của ong đực..

Fibonacci là gì? Tỷ lệ vàng trong giao dịch

Thuật ngữ tỷ lệ vàng được tạo ra thông qua ứng dụng của dãy số Fibonacci. Cụ thể, khi bạn lấy tỷ lệ hai số liên tiếp bất kỳ trong dãy số Fibonacci đều sẽ cho ra kết quả xấp xỉ bằng 1,618 - con số tỷ lệ vàng

Từ dãy số Fibonacci sẽ cho ra một loạt các tỷ lệ, đó là những tỷ lệ có ý nghĩa đặc biệt cho nhà đầu tư tài chính được gọi là tỳ lệ Vàng. Đó là các con số có được do lấy một số trong dãy số Fibonacci chia cho số liền trước nó; chia cho số liền sau nó; chia cho số cách số liền sau nó một số; chia cho số cách số liền sau nó 2 số…. Các phép tính này sẽ cho ra các mức phần trăm xấp xỉ là 161.8%, 61.8%, 50%, 38.2%, 23.6%,….

Ví dụ:             

8/13 = 0.618 = 61.8%

34/89 = 0.382 = 38.2%

1/ 2 = 0.5 = 50%

89/55 = 1.618 = 161.8%

8/34 =  0.236 = 23.6%

Dãy số Fibonacci trong các thị trường chứng khoán và Forex

Chỉ báo Fibonacci được các nhà đầu tư ứng dụng để phân tích kỹ thuật trong giao dịch chứng khoán cũng như Forex. Cụ thể, Fibonacci được ứng dụng để tính toán, xác định các mức biến đổi quan trọng của giá cổ phiếu như ngưỡng hỗ trợ, ngưỡng kháng cự, ngưỡng cắt lỗ hay điểm giá mục tiêu,.. Tuy nhiên, với nhiều đặc điểm riêng biệt của 2 thị trường này, cách dùng Fibonacci trong forex và trong chứng khoán cũng có sự khác nhau:

• Đặc thù thị trường: So với thị trường chứng khoán, Forex luôn có tính thanh khoản cao hơn cũng như các biến động giá xảy ra có biên độ lớn. Do đó các mức Fibonacci khi áp dụng trên thị trường này thường bị phá vỡ, các nhà giao dịch phải sử dụng thêm nhiều cách thức phân tích kỹ thuật khác.
• Thời gian phản ứng: Trong khi thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng bởi các yếu tố cốt lõi như tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh... Forex thường có sự thay đổi nhanh chóng trước các thông tin về kinh tế, chính sách... tạo ra một thị trường biến động rất nhanh chóng.
• Cách thức thực hiện: Giao dịch với Fibonacci trên thị trường Forex thường phải kết hợp với các hình thức phân tích kỹ thuật khác để có thể đưa ra các tín hiệu giao dịch chính xác vì giao dịch Forex hoàn toàn là các giao dịch ngắn hạn. Ngược lại trên thị trường chứng khoán, các yếu tố về kinh tế thị trường, hoạt động của doanh nghiệp... lại là yếu tố được quan tâm hơn

Fibonacci trong chứng khoán là gì?

Fibonacci gồm mấy loại?

Trong đầu tư chứng khoán, người ta phát triển ra rất nhiều loại Fibonacci độc đáo như: dạng thoái lui, dạng quạt, dạng thời gian mở rộng, vùng thời gian, hình xoắn ốc,...

Trong số đó, có ba loại Fibonacci sau được ứng dụng rộng rãi:

Fibonacci thoái lui (Fibonacci Retracement)

Đây là chỉ báo thông dụng nhất trong phân tích, đầu tư chứng khoán. Fibonacci thoái lui (Fibonacci Retracement) thường được sử dụng trong phân tích kỹ thuật, giúp nhà đầu tư tìm ra mức giá mục tiêu và ngưỡng cắt lỗ hợp lý, thông qua đó xây dựng chiến lược giao dịch phù hợp.

Cụ thể, tiêu biểu nhất trong việc ứng dụng Fibonacci thoái lui tại các biểu đồ chứng khoán là sóng Elliott và mẫu hình Gartley. Thông qua các đợt biến động, biểu đồ giá sẽ hình thành các mức hỗ trợ, kháng cự trùng hoặc gần với các mốc Fibonacci thoái lui quan trọng như 23,6%; 38,2%; 50%; 61,8% hay 100%.

Cách sử dụng Fibonacci thoái lui trong chứng khoán:

• Bước 1: Xác định và vẽ đường Fibonacci thoái lui trên biểu đồ giá.
• Bước 2: Nối các đỉnh gần nhất với đáy gần nhất trong xu hướng giảm hoặc các đáy gần nhất với đỉnh gần nhất trong xu hướng tăng.

Chỉ báo Fibonacci Retracement (Fibonacci thoái lui) 

Có thể nói, Fibonacci thoái lui là một cách ứng dụng dễ dàng giúp đưa ra những “gợi ý” giúp bạn biết đâu là những khu vực đảo chiều tiềm năng khi thị trường trong xu hướng điều chỉnh. Qua đó, nhà đầu tư có thể xác định quy mô điều chỉnh tiềm tàng so với xu hướng chính từ đó bạn có thể tham gia thị trường ở mức giá tốt nhất, tối ưu lợi nhuận cao nhất.

Fibonacci dạng quạt (Fibonacci Fans)

Biến thể Fibonacci Fans - Fibonacci dạng quạt là một nhóm gồm 3 xu hướng kẻ chéo từ đỉnh hoặc từ đáy đến các mức Fibonacci thoái lui.

Tương tự mức dạng thoái lui, đường Fibonacci dạng quạt cũng chia thành 2 xu hướng theo sự tăng giảm của thị trường. Nhà đầu tư có thể xác định cụ thể như sau:

• Trong xu hướng tăng: 

• • Cách xác định: Đường Fibonacci Fans được xác định thông qua việc nối từ đáy tới các mức thoái lui dựa trên mức tăng. 
  • Ứng dụng: Dùng để ước tính mức hỗ trợ và xác định các điểm đảo chiều tiềm năng.

• Trong xu hướng giảm: 

• • Cách xác định: Đường Fibonacci Fans được xác định thông qua việc nối từ đỉnh xuống các mức thoái lui dựa trên mức giảm. 
  • Ứng dụng: Dùng để ước tính mức kháng cự và xác định các điểm đảo chiều tiềm năng.

Chỉ báo Fibonacci Fans (Fibonacci dạng quạt)

Fibonacci vòng cung (Fibonacci Arc)

Fibonacci vòng cung (Fibonacci Arc) là các đường vòng cung có tâm là điểm cao nhất hoặc thấp nhất trong một xu hướng tăng hoặc giảm của thị trường. các cánh cung sẽ mở rộng dần và giao với các đường cơ sở tại các điểm Fibonacci. Thông qua khu vực tạo thành từ các vòng cung, trader có thể dự báo các mức hỗ trợ, kháng cự tiềm năng của từng xu hướng tăng hoặc giảm của thị trường.

Chỉ báo Fibonacci Arc (Fibonacci vòng cung)

Ý nghĩa của Fibonacci là gì ?

Không chỉ có ỹ nghĩa quan trọng trong các mặt của đời sống, trong lĩnh vực giao dịch, đầu tư chứng khoán, chỉ báo kỹ thuật Fibonacci cũng đem lại rất nhiều ý nghĩa độc đáo:

• Là tỷ lệ quan trọng trong việc vận động giá của cổ phiếu.
• Cho phép ứng dụng tỉ số để xác định, dự đoán đường đi và các điểm quan trọng của giá cổ phiếu: các mức hỗ trợ, mức kháng cự, điểm cắt lỗ hay các mức giá mục tiêu tiềm năng. Theo đó:
  • Mức hỗ trợ là điểm giá thấp nhất trong một khoảng thời gian xác định của một cổ phiếu. Trong giai đoạn đó, trader có thể yên tâm giá cổ phiếu không thể giảm xuống dưới điểm giá này thêm được nữa.
  • Mức kháng cự là điểm giá cao nhất trong một khoảng thời gian xác định của một cổ phiếu. Trong giai đoạn đó, có thể đảm bảo rằng giá cổ phiếu không thể tăng vượt qua điểm giá này thêm được nữa.
• Tỷ lệ Fibonacci hỗ trợ dự đoán các điểm đảo chiều trong một xu hướng vận động của giá cổ phiếu. Theo đó, nhà đầu tư có thể xây dựng được hướng đi cụ thể của giá thông qua việc xác định 2 điểm đỉnh và đáy của xu hướng giá đang diễn ra.
• Giá cổ phiếu sẽ dao động đảo chiều qua lại giữa các ngưỡng cản giá Fibonacci. 

Chỉ báo Fibonacci có thể được sử dụng trong nhiều mục đích khác nhau

Mối quan hệ giữa tỷ lệ vàng và dãy Fibonacci

Tỷ lệ vàng và dãy Fibonacci có mối liên hệ mật thiết với nhau. Điểm đặc biệt là khi lấy hai số tiền kề nhau trong dãy số Fibonacci chia cho nhau thì sẽ luôn được kết quả là một con số xấp xỉ 1.61903.

Ví dụ: 5:3 = 1.66 hay 3:2 = 1.5

Từ đó, có thể rút ra quy luật sau trong mối quan hệ giữa tỷ lệ vàng và dãy Fibonacci:

• Tỷ lệ của hai số liền kề bất kỳ trong dãy Fibonacci sẽ có số xấp xỉ với tỷ lệ vàng.
• Số liền kề này càng lớn thì tỉ số này càng sát với tỷ lệ vàng hơn.

Một số dãy Fibonacci nổi bật có thể được lấy theo một số cách sau:

• Chia một số bất kỳ trong dãy cho số cách đó 2 vị trí về bên phải, kết quả ra 0,236 (Ví dụ: 21 chia 89)
• Chia một số bất kỳ trong dãy số này cho một số khác cách số đó 1 vị trí về bên phải, kết quả ra 0.382 (Ví dụ: 55 chia 144 hay 89 chia 34).
• Chia một số bất kỳ trong dãy số này cho một số khác đứng ngay sau đó, kết quả ra 0.618 (Ví dụ 55 chia 89 hay 8 chia 13).
• Chia một số bất kỳ trong dãy số này cho một số khác đứng liền trước nó, kết quả ra 1.618 (Ví dụ 144 chia 89 hay 89 chia 55).

Tỷ lệ vàng được con người ứng dụng rất phổ biến và thường xuất hiện dày đặc trong cuộc sống thường ngày:

• Áp dụng tỷ lệ vàng vào các công trình xây dựng để tạo thiết kế cân xứng, hài hòa, đảm bảo sức bền lớn, vững chắc theo thời gian. Một số ví dụ nổi bật như bức họa Mona Lisa, đền Ginza tại Ai Cập hay đền Parthenon ở Hy Lạp,..
• Áp dụng tỷ lệ vàng trong việc thiết kế logo, đem lại sự hài lòng về mặt thẩm mỹ, thỏa mãn về thị giác nhờ sự cân bằng tỷ lệ. Một số logo của các nhãn hàng nổi tiếng áp dụng tỷ lệ vàng: Apple, Pepsi, Adidas, Twitter,.. 

Áp dụng tỷ lệ vàng vào trong giao dịch đầu tư

Ưu và Nhược điểm của Fibonacci

Vậy Fibonacci sở hữu những ưu, nhược điểm gì? Cùng Investo khám phá nhé!

Ưu điểm của Fibonacci

So với nhiều chỉ báo kỹ thuật khác, Fibonacci sở hữu các ưu điểm nổi trội như:

• Đem tới khả năng dự đoán các ngưỡng có thể xảy ra những điểm đảo chiều trong một xu hướng giá vô cùng chính xác.
• Dễ ứng dụng, chỉ cần 2 điểm, đỉnh và đáy để xác lập một kịch bản vận động của xu hướng giá tương lai cụ thể và rõ ràng.
• Có nhiều biến thể, trader có thể sử dụng linh hoạt để phân tích diễn biến giá và xây dựng chiến thuật đầu tư hiệu quả.
• Sử dụng đơn giản bằng cách nhấn giữ chuột và thả tay tại vùng đáy.

Các ưu điểm khi sử dụng Fibonacci trong giao dịch

Nhược điểm của Fibonacci

Bên cạnh những ưu điểm nổi bật, chỉ báo kỹ thuật Fibonacci vẫn tồn tại một số hạn chế như

• Các mức Fibonacci không phải một luật bất biến, các mức được tạo ra khác nhau bởi các nhà đầu tư khác nhau. Do vậy, công cụ này có tính chủ quan.
• Các mức chỉ ra các điểm hỗ trợ, kháng cự tiềm năng nhưng không có bất cứ sự đảm bảo nào rằng giá sẽ phản ứng tốt với các mức đó.
• Có quá nhiều đường cản giá, giá sẽ thường xuyên biến động qua lại tại những đường này. Hệ quả của điều này là sự khó khăn trong việc xác định đâu là ngưỡng kháng cự hỗ trợ hiệu quả nhất để ứng dụng các chiến thuật đầu tư.
• Có thể bị ảnh hưởng bởi các tin tức, sự kiện như các tin tức mới, tin tức bất ngờ, do được xây dựng trên giá trị lịch sử của tài sản.
• Không thể phân tích trong các thị trường biến động mạnh bởi việc xác định Fibonacci sẽ rất khó khăn và dễ bị sai lệch.
• Không phù hợp ứng dụng với một số loại tài sản, đặc biệt là trong việc dự đoán giá những loại tài khoản có tính thanh khoản thấp hoặc khi thị trường không ổn định.

Fibonacci vẫn có một số hạn chế khi sử dụng

Cách cài đặt Fibonacci Indicator trong Tradingview

Tradingview là nền tảng tương đối quen thuộc với các nhà đầu tư, để cài đặt chỉ báo Fibonacci, trader chỉ cần thao tác đơn giản theo các bước sau:

• Bước 1: Đăng nhập vào tài khoản giao dịch trên Tradingview, mở biểu đồ giá của cổ phiếu bạn muốn phân tích.
• Bước 2: Trên thanh công cụ, chọn phần “Chỉ báo”, nhập tên chỉ báo “Fibonacci” đi kèm dạng tương ứng. Sau đó, chỉ cần nhấp giữ chuột từ đỉnh cao và kéo thả tại vùng đáy, biểu đồ sẽ tự hiển thị các vùng quan trong, xác định giá phục hồi đi lên. 

Cách cài đặt Fibonacci Indicator trong Tradingview

Lưu ý, trader có thể tự điều chỉnh các mốc thông số Fibonacci theo chiến thuật của riêng mình.

Ứng dụng Fibonacci trong chứng khoán

Fibonacci thường được ứng dụng rộng rãi trong việc dự đoán diễn biến giá cổ phiếu tương lai, giúp nhiều nhà đầu tư lên kế hoạch giao dịch hiệu quả. Cụ thể, trader có thể ứng dụng Fibonacci trong các phân tích kỹ thuật như sau:

• Xác định ngưỡng kháng cự và hỗ trợ: Fibonacci Time Zones để xác định ngưỡng kháng cự và hỗ trợ tiềm năng. Đồng thời, công cụ này cũng hỗ trợ xác định điểm giá đảo chiều trong xu hướng lệnh.
• Xác định vùng đảo chiều của giá: Fibonacci thoái lui để xác định vùng đảo chiều của giá cổ phiếu trong quá trình điều chỉnh và hồi phục kỹ thuật. Thông thường, giá sẽ có xu hướng đảo chiều nhiều nhất ở các ngưỡng 38,2%, 50% và 61,8% - Với các mức giá đã thiết lập sẵn nhờ, nhà đầu tư có thể đặt cho mình mức giá tiềm ẩn mà khả năng cao giá thị trường có thể di chuyển về mức giá này.
• Xác định điểm dừng của xu hướng hiện tại: Sử dụng Fibonacci Extension có thể giúp chúng ta xác định điểm dừng của một xu hướng đang tiếp diễn, thông qua đó quyết định điểm chốt lời tối ưu nhất.
• Xác định điểm đảo chiều, các vùng kháng cự và hỗ trợ tiềm năng: Fibonacci Fans và Fibonacci Arc có thể hỗ trợ nhà đầu tư tìm ra được điểm đảo chiều trên biểu đồ giá, hơn nữa khoanh vùng kháng cự và hỗ trợ. Thông qua công cụ này, trader sẽ có thể xác định khi nào nên bán, khi nào nên mua để chốt lợi nhuận tối ưu nhất.

Các ứng dụng của Fibonacci trong chứng khoán

Một số lưu ý khi dùng Fibonacci trong phân tích kỹ thuật

Để tận dụng các ưu điểm và hạn chế tối đa những nhược điểm còn tồn tại, dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng Fibonacci trong phân tích kỹ thuật:

• Các ngưỡng quan trọng sẽ cho tín hiệu, xác suất thành công cao hơn với dự đoán.
• Việc lựa chọn khung thời gian, điểm đỉnh và điểm đáy để vẽ Fibonacci không phải lúc nào cũng đơn giản, mỗi trader sẽ có chiến thuật, góc nhìn và quan điểm phân tích khác nhau.
• Cần lưu ý xu hướng thị trường diễn ra tương đối phức tạp, không có đảm bảo chắc chắn nào giá sẽ dịch chuyển theo ngưỡng hỗ trợ, kháng cự được thiết lập bởi công cụ Fibonacci. Do đó, trader rất khó có thể xác định ngưỡng cản, điểm vào lệnh và điểm cắt lỗ chính xác, vì vậy trader buộc phải kết hợp Fibonacci với các chỉ báo kỹ thuật khác trong phân tích kỹ thuật và đầu tư.
• Nhà đầu tư cần tích lũy thêm các kinh nghiệm để lựa chọn chiến lược đỉnh và đáy vẽ Fibonacci phù hợp trong từng giai đoạn thị trường khác nhau. Đây là lưu ý vô cùng quan trọng bởi sự hình thành này sẽ tác động đến độ chính xác của chỉ báo.
• Trader cần thường xuyên rèn luyện kỹ năng sử dụng chỉ báo Fibonacci để đưa ra nhận định về diễn biến giá cổ phiếu và vận dụng thành thạo vào thực tế, rút ra những kinh nghiệm thực chiến cho việc đầu tư hiệu quả.

Một số lưu ý khi dùng Fibonacci

Xem thêm: Kết hợp Fibonacci và mô hình sóng Elliott 

Trên đây, bài viết đã tổng hợp toàn bộ những khía cạnh, thông tin như: Fibonacci là gì, cách phân loại, ý nghĩa, ưu nhược điểm, cách cài đặt chỉ báo Fibonacci. Thêm vào đó, đây là một công cụ hỗ trợ rất đắc lực trong quá trình phân tích đầu tư. Hy vọng rằng những chia sẻ trên của Investo đã giúp bạn hiểu rõ hơn về chỉ báo quan trọng này, từ đó ứng dụng một cách hiệu quả để đưa ra được các quyết định giao dịch chuẩn xác.

Lan Hương