Bid Ask Spread là gì? Tầm quan trọng và các yếu tố ảnh hưởng

Đối với các nhà đầu tư, tỷ lệ Bid Ask Spread là một yếu tố khá quan trọng trong giao dịch bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận. Vậy Bid Ask Spread là gì? Những yếu tố nào ảnh hưởng đến tỷ lệ chênh lệch Spread và cách tính ra sao? Bài viết dưới đây của Investo sẽ giúp bạn tìm thấy câu trả lời cho những thắc mắc này. 

Bid Ask Spread là gì? Tầm quan trọng và các yếu tố ảnh hưởng

Giá chào mua (BID) - chào bán (ASK) là gì?

Hiện nay, cả thị trường Forex và ngân hàng đều đang niêm yết cặp tiền tệ theo mức giá chào mua (Bid) và chào bán (Ask). Trong đó, giá Bid sẽ được đặt ở phía trước và luôn thấp hơn so với giá Ask. Vậy chính xác thì giá Bid giá Ask là gì?

Giá chào mua (Bid) còn được gọi là “giá mua vào” của sàn. Đây là mức giá nhà đầu tư sở hữu cặp tiền tệ đồng ý bán cho sàn giao dịch. Lệnh bán sẽ được khớp tại Bid và thường sẽ được đặt trước giá Ask.

Ngược lại với Bid, Ask còn có tên gọi khác là “giá bán ra” của sàn. Tại mức giá này, nhà đầu tư chấp nhận mua cặp tiền tệ từ sàn giao dịch. Ask là giá khớp lệnh mua và thường sẽ được đặt phía sau Bid trong cặp tỷ giá.

Ví dụ: Cặp tiền GBP/USD vào 16/7/2023 đang giao dịch với mức giá là 1.309/1.3094. Lúc này, giá chào mua Bid sẽ là 1.309. Nếu bạn mở lệnh Sell thì sàn sẽ khớp lệnh tại mức giá 1.309. Đồng thời giá Ask chính là 1.3094. Nếu bạn mở lệnh Buy thì sàn sẽ khớp lệnh tại mức giá 1.3094.

Bid Ask Spread là gì? Tầm quan trọng và các yếu tố ảnh hưởng

Tầm quan trọng của giá chào mua - chào bán (bid-ask spread)

Đối với những ai đang có mục tiêu đầu tư dài hạn thì Bid Ask Spread hầu như không đáng kể. Do đó chênh lệch này không ảnh hưởng nhiều đến quá trình ra quyết định mua - bán.

Tuy nhiên, đối với các nhà đầu tư giao dịch trong khoảng thời gian ngắn chẳng hạn như lướt sóng (scalper), day trader hay swing thì Spread lại khá quan trọng.

Để có được mức lợi nhuận cao từ các giao dịch, giá thị trường phải biến động theo chiều hướng có lợi cho trader. Điều này đòi hỏi phải có một khoảng chênh lệch Spread giữa giá Bid và Ask lớn hơn. Mức Bid Ask Spread càng cao thì chuyển động giá yêu cầu càng lớn.

Chênh lệch giá chào mua - chào bán là gì?

Chênh lệch giá chào mua - chào bán trong tiếng Anh được gọi là Bid Ask Spread. Đây là phần cao hơn giữa giá chào bán so với chào mua của một tài sản giao dịch trên thị trường. Tỷ lệ Bid Ask Spread là sự chênh lệch giữa mức giá cao nhất mà người mua mở lệnh Buy với giá thấp nhất mà người bán muốn Sell. Các trader sẽ nhìn vào Bid nếu muốn bán và ngược lại là nhìn vào giá Ask nếu muốn mua.

Nhà tạo lập thị trường (môi giới tài chính) tạo ra Bid Ask Spread của một chứng khoán. Khoản Spread này được xem là phí giao dịch. Trader sẽ mua ở giá Ask và bán ở Bid. Ngược lại, nhà tạo lập sẽ mua ở giá Bid và bán tại Ask. Mô hình mua thấp bán cao này mang đến nguồn lợi nhuận thỏa mãn cho nhà tạo lập. Đây cũng là lý do mà các bên môi giới tài chính tuyên bố doanh thu của họ chủ yếu đến từ trader thực hiện khớp lệnh ngay.

Ngoài ra, Bid Ask Spread còn phản ánh được cung và cầu của một tài sản. Trong đó, Bid đại diện cho cung và Ask đại diện cho cầu. Khối lượng chào mua - chào bán cũng tác động mạnh mẽ đến Bid Ask Spread. Khoảng chênh lệch này rộng ra khi có một bên mạnh hơn hoặc khi cả hai bên đều không mạnh. 

Nhà tạo lập thị trường và trader kiếm tiền bằng cách tận dụng Bid Ask Spread và khối lượng giao dịch

Yếu tố chênh lệch giá chào mua - chào bán của cổ phiếu

Sau khi đã nắm được khái niệm Bid - Ask Spread là gì thì nhà đầu tư cần phải hiểu rõ các yếu tố có ảnh hưởng đến tỷ lệ chênh lệch giá. Cụ thể như sau:

Tác động của thanh khoản đến giá chào mua - chào bán

Yếu tố đầu tiên và rõ ràng nhất ảnh hưởng đến quy mô của chênh lệch Bid Ask Spread là sự tác động của thanh khoản trong chứng khoán. Yếu tố này liên quan đến khối lượng hoặc số lượng cổ phiếu được giao dịch trong ngày. Một vài cổ phiếu được giao dịch thường xuyên trong khi số khác chỉ được mua - bán khá ít trong ngày.

Tính thanh khoản cao thể hiện khối lượng giao dịch lớn, lúc này thị trường không bị chi phối quá nhiều bởi người mua hoặc bán. Do đó cho phép giao dịch tài sản diễn ra dễ dàng, nhanh chóng và ít sự xáo trộn về giá.

Các nhà môi giới (broker) thường có xu hướng đặt mức Bid Ask Spread thấp hơn đối với thị trường có khối lượng giao dịch lớn. Lý lo là bởi thực hiện giao dịch trong điều kiện này dễ dàng và ít rủi ro hơn.

Mặt khác, tại thị trường không được giao dịch thường xuyên, broker sẽ tính phí nhiều hơn cho các dịch vụ xử lý mua- bán dẫn đến mức Spread rộng.

Có thể thấy rõ trên thị trường ngoại hối, các cặp tiền tệ chính sở hữu thanh khoản cao có mức Bid Ask Spread thấp. Chẳng hạn như:

• Những cặp tiền chính trong Forex: GBP/USD, EUR/USD, USD/JPY,… thường có mức chênh lệch Spread tương đối thấp. Các trader sẽ có cơ hội thu về mức lợi nhuận cao hơn nếu đầu tư giao dịch những cặp tiền này.
• Đối với các cặp tiền hiếm như USD/MXN, EUR/HUF, USD/TRY,… có tính thanh khoản thấp, do đó mức chênh lệch Spread cao. Khi mua - bán các cặp tiền này, trader sẽ phải chịu mức phí giao dịch cao dẫn đến lợi nhuận thu về thấp.

Sự biến động của thị trường

Một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến Bid Ask Spread chính là sự biến động của thị trường. Trong đó bao gồm các biến động về kinh tế, chính trị, xã hội… Những yếu tố này tác động trực tiếp lên thị trường hàng hóa và cả giao dịch Forex.

Biến động thường có xu hướng tăng lên trong những giai đoạn thị trường tăng - giảm mạnh. Khi đó, mức Bid Ask Spread sẽ rộng hơn nhiều bởi các nhà tạo lập thị trường thường tính phí cao hơn. Ngược lại, khi mức độ biến động thị trường thấp thì chênh lệch Spread giữa giá mua - bán sẽ thu hẹp.

Các trader trường phái cơ bản chủ yếu theo dõi sự biến động của thị trường để quyết định mua - bán đúng đắn nhất. Khi đó, dù thị trường biến động với biên độ lớn hay nhỏ thì mức spread cũng không gây ảnh hưởng đến hiệu quả giao dịch và mức lợi nhuận thu về.

Mức độ biến động thị trường thấp thì mức Spread giữa giá mua - bán sẽ thu hẹp

Yếu tố về mức giá cổ phiếu

Giá cổ phiếu cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến chênh lệch giá chào mua - chào bán. Nếu giá thấp, Bid Ask Spread sẽ có xu hướng giãn ra. Bởi giá cổ phiếu thường có mối tương quan với tính thanh khoản. Phần lớn chứng khoán định giá thấp đều mới hoặc sở hữu quy mô nhỏ. Chính vì thế, số lượng chứng khoán được mua - bán bị hạn chế và kém thanh khoản hơn. 

Ngoài ra, Bid Ask Spread phụ thuộc vào cung và cầu. Tức là, nhu cầu cao hơn và nguồn cung ít hơn dẫn đến mức chênh lệch giá thấp hơn. Động lực cung và cầu được thúc đẩy hiệu quả nhờ vào giao dịch nhanh chóng thông qua ứng dụng của công nghệ.

Ảnh hưởng từ các loại giao dịch

Trên thị trường sẽ có nhiều loại giao dịch, bao gồm lệnh thị trường, limit và stop. Khi lệnh thị trường được đặt, tức là cho phép mua - bán tại mức giá tốt nhất. Tiếp đó là lệnh limit giao dịch tại mức giá mà một người sẵn sàng trả để khớp. Lệnh này chỉ được khớp khi giá thị trường ngang giá đặt. Trong khi Stop order lại là lệnh có điều kiện. Nghĩa là nó sẽ trở thành lệnh thị trường hoặc limit khi đạt đến một mức giá cụ thể.

Cách tính chênh lệch giá chào mua - chào bán trên thị trường

Cách tính tỷ lệ spread giữa giá mua - bán khá đơn giản, cụ thể như sau:

Tỷ lệ chênh lệch giá mua - bán = [(Giá bán - Giá mua) ÷ Giá bán] x 100

Ví dụ: Giao dịch ở mức $5.95/$6.04 tức là giá Bid và Ask lần lượt $5.95 và $6.04. Nhà đầu tư có thể tính toán tỷ lệ Bid Ask Spread bằng cách sử dụng công thức trên như sau:

[(6.04 - 5.95) ÷ 6.04] x 100 =1.5% 

Tỷ lệ Bid Ask Spread càng nhỏ thì tính thanh khoản càng cao. Nếu trader đang thực hiện các lệnh thị trường quan trọng sẽ có ít rủi ro hơn. Điều này cũng đồng nghĩa với mức trượt giá là tối thiểu.

Tỷ lệ chênh lệch giá càng nhỏ thì tính thanh khoản càng cao

Cách xem biểu đồ và tỷ lệ chênh lệch giá

Trong MetaTrader 4, các nhà đầu tư có thể dễ dàng tìm thấy tỷ lệ chênh lệch giá chỉ với một vài bước đơn giản sau:

Bước 1: Mở nền tảng giao dịch MetaTrader 4.

Bước 2: Đi đến cửa sổ “Market Watch”. Nếu giao diện không hiển thị ở bên trái màn hình, nhấn Control + M để mở cửa sổ.

Bước 3: Tiếp đó, click chuột phải vào bất kỳ tài sản nào đang hiển thị. Chọn “Column” và sau đó nhấp vào “Spread” như hình bên dưới.

Bước 4: Một cột mới sẽ xuất hiện trong cửa sổ “Market Watch” và hiển thị mức Spread cho tất cả tài sản đã liệt kê. Tỷ lệ chênh lệch Bid Ask Spread được thể hiện bằng pip.

Vào mục Column trong Market Watch để xem tỷ lệ Spread

Những điểm cần lưu ý về chênh lệch giá chào mua - chào bán

Trong khi đầu tư, các trader thường dựa trên nguyên tắc kinh doanh chênh lệch Spread giá. Lúc này, lợi nhuận được thể hiện thông qua giá trị của khoảng chênh lệch. Mức Bid Ask Spread tạo ra càng lớn thì khả năng thu hút nhà đầu tư càng cao. 

Khi khoảng chênh lệch giá bị thu hẹp lại, điều này đồng nghĩa với việc giá Bid và Ask không quá khác biệt do cung cầu đang có sự ổn định. Người môi giới sẽ khó có thể chiếm được ưu thế khi chào bán với giá cao. Lúc này bắt buộc phải thực hiện các biện pháp cân đối trong chi phí tham gia để sự chênh lệch Spread có thể được cải thiện.

Những nhà môi giới khác nhau sẽ cung cấp các mức chênh lệch riêng biệt. Do đó các trader cần lưu ý cảnh giác với những lời quảng cáo hứa hẹn không có Bid Ask Spread, miễn phí hoa hồng,… vì rất có thể đó chỉ là các thủ thuật lừa đảo giao dịch.

Kết Luận

Qua những chia sẻ trên đây, chúng tôi tin chắc rằng các trader đã hiểu thêm về Bid-Ask Spread là gì, cũng như công thức tính tỷ lệ chênh lệch này. Có thể thấy, đầu tư vào Forex mang lại lợi nhuận cao nhưng cũng đi kèm với nhiều rủi ro. Ngoài sự biến động của thị trường thì khả năng thua lỗ do chênh lệch Bid Ask Spread cũng là một nguyên nhân. Mặc dù, không phải lúc nào nhà đầu tư cũng tránh được chi phí giao dịch này. Song, nếu áp dụng chúng một cách thông minh sẽ giúp đưa ra quyết định hiệu quả hơn. 

Huỳnh Hà