Steve Jobs: Di Sản Và Bài Học Của Đồng Sáng Lập Apple

Việc Apple trở thành công ty đầu tiên vượt mốc 1 nghìn tỷ USD có một phần không nhỏ liên quan đến di sản và bài học kinh nghiệm từ Steve Jobs.

Vào ngày 02/08/2018, Apple (AAPL) đã làm nên lịch sử khi trở thành công ty giao dịch công khai đầu tiên trên thế giới đạt được giá trị vốn hóa thị trường là 1 nghìn tỷ đô la. Ngày 30/04/2019, Microsoft (MSFT) đã gia nhập câu lạc bộ độc quyền của Apple; cũng là bước ngoặt trong quá khứ tại mốc 1,000 tỷ USD. Vào 16/01/2020, Alphabet (GOOGL) đã trở thành công ty trị giá 1,000 tỷ USD; tiếp theo là Amazon (AMZN) vào ngày 04/02.

Nền tảng của Apple, dấu ấn của Steve Jobs

Theo dự kiến, giá trị thị trường của mỗi công ty này đã dao động lên xuống khi giá biến động và việc duy trì mức định giá 1 nghìn tỷ đô la có thể khó nắm bắt. Tuy nhiên, việc Apple trở thành công ty đầu tiên vượt mốc 1 nghìn tỷ USD có một phần không nhỏ liên quan đến di sản và bài học kinh nghiệm từ Steve Jobs.

Vào ngày 05/10/2011, Steve Jobs qua đời ở tuổi 56. Ông vừa rời vị trí CEO tại Apple, công ty do ông đồng sáng lập, lần thứ hai. Steve Jobs là một doanh nhân và câu chuyện về sự thăng tiến của ông cũng chính là câu chuyện về công ty Apple; cùng với một số khúc quanh rất thú vị. Trong bài viết này, chúng ta sẽ theo dõi sự nghiệp của Steve Jobs và công ty mà ông thành lập; cũng như một số bài học mà Apple cung cấp cho các doanh nhân tiềm năng.

Từ những chiếc hộp màu xanh đến Apple

Steve Jobs bắt đầu kinh doanh với một Steve khác, Steve Wozniak, xây dựng các nhà sản xuất điện thoại hộp màu xanh được sử dụng để gọi điện miễn phí trên toàn quốc. Hai người đều là thành viên của Câu lạc bộ Máy tính HomeBrew, nơi họ nhanh chóng say mê với những chiếc máy tính bộ và bỏ lại những chiếc hộp màu xanh. Sản phẩm tiếp theo mà cả hai đã bán là Apple I, một bộ phụ kiện để xây dựng PC. Để làm bất cứ điều gì với nó, khách hàng cần thêm màn hình và bàn phím của riêng họ.

Bằng việc Wozniak làm hầu hết công việc xây dựng và Jobs xử lý quá trình bán hàng, cả hai đã kiếm đủ tiền từ thị trường sở thích để đầu tư vào Apple II. Chính Apple II là sản phẩm đã tạo nên công ty. Jobs và Wozniak đã tạo ra đủ sự quan tâm đến sản phẩm mới của họ để thu hút vốn đầu tư mạo hiểm. Điều này có nghĩa là cả hai đã tham gia các giải đấu lớn, và công ty của họ, Apple, chính thức được thành lập vào năm 1976. Thời điểm đó, Steve Jobs chỉ còn một tháng nữa là bước sang tuổi 22, và đã trở thành triệu phú trước sinh nhật tiếp theo của mình.

Steve Jobs và chuyến đi tàu lượn siêu tốc bắt đầu

Đến năm 1978, Apple đã kiếm được 2 triệu USD lợi nhuận chỉ nhờ vào sức mạnh của Apple II. Apple II không phải sản phẩm hiện đại, nhưng nó cho phép những người đam mê máy tính tự tạo và bán các chương trình của riêng họ. Trong số các chương trình do người dùng tạo này có VisiCalc, một loại proto-Excel đại diện cho phần mềm đầu tiên có các ứng dụng kinh doanh.

Mặc dù Apple không thu được lợi nhuận trực tiếp từ các chương trình này. Họ đã nhận thấy sự quan tâm nhiều hơn khi việc sử dụng Apple II được mở rộng. Mô hình cho phép người dùng tạo các chương trình của riêng họ và bán chúng sẽ xuất hiện trở lại trên thị trường ứng dụng trong tương lai, nhưng với một chiến lược kinh doanh chặt chẽ hơn nhiều.

Vị thế lung lay

Vào thời điểm Apple ra mắt công chúng vào năm 1980, động lực của công ty đã được định hình ít nhiều. Steve Jobs là người có tầm nhìn xa trông rộng, với phong cách quản lý mãnh liệt và thường xuyên gây chiến; còn Steve Wozniak là thiên tài trầm lặng đã biến tầm nhìn thành công. Tuy nhiên, ban giám đốc của Apple không quá thích sự mất cân bằng quyền lực như vậy trong công ty. Jobs và hội đồng quản trị đồng ý bổ sung John Sculley vào đội ngũ điều hành vào năm 1983.

Năm 1985, hội đồng quản trị đã phế truất Jobs để chuyển sang Sculley.

Các cột mốc thời gian trong sự nghiệp của Steve Jobs

Steve Jobs giàu có và thất nghiệp. Mặc dù không làm việc tại Apple nhưng ông ấy vẫn còn lâu mới để bản thân nhàn rỗi. Trong thời gian từ 1985 đến 1996, Jobs đã tham gia vào hai thương vụ lớn. Đầu tiên là chi một khoản đầu tư. Năm 1986, Jobs mua cổ phần kiểm soát trong công ty có tên Pixar từ George Lucas.

Công ty đang gặp khó khăn, nhưng thành công cuối cùng của họ trong lĩnh vực hoạt hình kỹ thuật số đã dẫn đến việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), mang về cho Jobs khoảng 1 tỷ USD.

Nỗi ám ảnh cũ

Lần thứ hai là trở lại nỗi ám ảnh cũ của ông với máy tính: thành lập NeXT để tạo ra các máy tính cao cấp. Đây là những chiếc máy đắt tiền với hệ điều hành thể hiện nỗ lực tốt nhất trong việc biến sức mạnh của UNIX phù hợp với giao diện người dùng đồ họa. Khi Tim Berners-Lee tạo ra World Wide Web, ông ấy đã làm như vậy bằng cách sử dụng máy NeXT.

Trong hai thương vụ này, NeXT chứng tỏ được vị thế quan trọng nhất, vì hóa ra Apple đang tìm cách thay thế hệ điều hành của mình. Apple mua NeXT vào năm 1996. Đây là năm quan trọng của Steve Jobs. Bởi việc bán NeXT cho Apple đã đưa ông trở lại công ty 11 năm sau khi bị lật đổ.

Những bài học rút ra từ đồng sáng lập Apple

Không thể tóm tắt sự nghiệp của Jobs trong một bài báo, nhưng có một số bài học rút ra. Đầu tiên, sự đổi mới có giá trị rất nhiều, nhưng các sản phẩm sáng tạo sẽ thất bại nếu không có cách tiếp thị phù hợp.

Thứ hai, không có con đường thẳng dẫn đến thành công. Jobs đã trở nên giàu có từ rất sớm; nhưng ông có thể sẽ bị quên lãng nếu không trở lại Apple vào những năm 90. Có thời điểm, Jobs bị đuổi khỏi công ty mà ông đã tạo dựng chỉ vì khó làm việc cùng. Thay vì thay đổi, ông đã tận dụng thời gian của mình, sau đó tiếp quản lại. Và lần này, thái độ của ông được coi là một phần trong tài năng thiên bẩm của mình.

Còn nhiều điều cần học hỏi từ cuộc đời của Steve Jobs, cũng như cuộc đời của mỗi doanh nhân thành đạt. Sự kiêu ngạo tuyệt đối của tinh thần kinh doanh; ý tưởng làm điều gì đó lớn hơn; tốt hơn những gì nó đã từng được thực hiện trước đây; luôn quan tâm và nghiên cứu;... Tất cả đều là những bài học đáng giá.

Thy Thy — Investopedia